Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ

Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ
Οργανισμός	Goddard Space Flight Center και Space Telescope Science Institute
Χαρακτηριστικά αποστολής
Πύραυλος φορέας	Διαστημικό Λεωφορείο
Ημερομηνία εκτόξευσης	24  Απριλίου 1990
Τόπος εκτόξευσης	Kennedy Space Center Launch Complex 39B
COSPAR ID	1990-037B
Μάζα	11.110 κιλά και 12.247 κιλά
δεδομένα ()

Το Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ (Hubble Space Telescope, HST) είναι τηλεσκόπιο το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Τέθηκε σε τροχιά από το αμερικανικό Διαστημικό Λεωφορείο Ντισκάβερι τον Απρίλιο του 1990 και έχει πάρει το όνομά του από τον Αμερικανό αστρονόμο Έντγουιν Χαμπλ. Αν και δεν ήταν το πρώτο διαστημικό τηλεσκόπιο, ήταν ένα από τα πιο ευέλικτα και έδωσε σημαντικά αποτελέσματα με εικόνες που δεν ήταν εφικτό να ληφθούν από τα επίγεια τηλεσκόπια. Το Χαμπλ αναμένεται να ολοκληρώσει την αποστολή του μέσα στο 2020. Το τηλεσκόπιο, είναι προϊόν της συνεργασίας ΝΑΣΑ και ΕΣΑ. Αναπτύχθηκε στα πλαίσια του προγράμματος μεγάλων παρατηρητηρίων, μαζί με το τηλεσκόπιο ακτίνων γ Κόμπτον, το παρατηρητήριο ακτίνων Χ Τσάντρα και το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Σπίτζερ.

Περιγραφή

Το ΔΤΧ είναι ένας μεγάλος τεχνητός δορυφόρος με μάζα 11,25 τόνους, μήκους 13,2 μ. και διάμετρο 4,2 μέτρα που περιφέρεται σε ύψος 559 χλμ. πάνω από τη Γη με ταχύτητα 27.340 χλμ. την ώρα. Φέρει εξωτερικά κατά μήκος δύο ζεύγη (ένα ανά πλευρά) αντιτακτούς αναπεπταμένους ηλιακούς συλλέκτες που φορτίζουν 6 μπαταρίες παρέχοντας λειτουργία για 25 λεπτά όταν κινείται στη σκιά της Γης. Επίσης φέρει μία πτυσσόμενη κεραία ραδιοκυμάτων υψηλής απολαβής (περί το μέσον της άνω κατά μήκους πλευράς) καθώς και μία επίσης ραδιοκυμάτων στη κάτω πλευρά.

Στο εσωτερικό του φέρει ένα κατοπτρικό τηλεσκόπιο τύπου Ritchey-Chrétien που λειτουργεί στην εγγύς υπέρυθρη ακτινοβολία, στο οπτικό φως και την υπεριώδη ακτινοβολία. Τα όργανα τα οποία βρίσκονται στο Χαμπλ είναι η κάμερα NICMOS (κάμερα εγγύς υπερύθρου και φασματογράφος πολλών αντικειμένων), η κάμερα ACS (προηγμένη κάμερα ερευνών), η WFC3 (η ευρυπεδιακή φωτογραφική μηχανή), ο COS (φασματογράφος της κοσμικής προέλευσης), ο STIS (φασματογράφος απεικόνισης διαστημικού τηλεσκοπίου) και το FGS (συμβολόμετρο εξαιρετικής καθοδήγησης).

Το ΔΤΧ εκτοξεύθηκε στο διάστημα τις 24 Απριλίου 1990 με το διαστημικό λεωφορείο Discovery και υπολογίζεται πως το τέλος της αποστολής του θα είναι γύρω στο 2013 με 2020. Από τότε έχει δεχτεί πέντε αποστολές επιδιόρθωσης στο διάστημα, κάτι για το οποίο και είχε κατασκευαστεί. Η πρώτη ήταν καθοριστική διότι αποδείχτηκε ότι το οπτικό σύστημα ήταν ελαττωματικό και έστελνε θαμπές φωτογραφίες και έπρεπε επειγόντως να επιδιορθωθεί.

Επιστημονική συμβολή

Η συμβολή του ΔΤΧ στην αστρονομία είναι τεράστια αφού βοήθησε στην επίλυση κάποιων από τα προβλήματα της αστρονομίας, δίδοντας δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν σε νέες θεωρίες για την επίλυση αυτών των προβλημάτων. Το κύριο πρόβλημα για το οποίο το ΔΤΧ είχε σχεδιαστεί ήταν ο υπολογισμός της σταθεράς του Χαμπλ, η οποία δείχνει τον ρυθμό με τον οποίο το σύμπαν επεκτείνεται, μέσω της μέτρησης της απόστασης με τη μέθοδο των μεταβλητών Κηφειδών.

Βιβλιογραφία

• «Hubble Space Telescope Primer for Cycle 17» (PDF). STScI. 
• Allen, Lew· Waring, S. P. (1990). «The Hubble Space Telescope Optical Systems Failure Report» (PDF). NASA Technical Report NASA-TM-103443.  The definitive report on the error in the Hubble mirror.
• Dunar, A. J. (1999). Power To Explore—History of Marshall Space Flight Center 1960–1990. U.S. Government Printing Office. ISBN 0-16-058992-4.  Chapter 12, The Hubble Space Telescope - Covers the development of the telescope.
• Logsdon, John M.· Snyder, Amy Paige· Launius, Roger D.· Garber, Stephen J.· Newport, Regan Anne. NASA SP-2001-4407: Exploring the Unknown — Selected Documents in the History of the U.S. Civil Space Program. Volume V: Exploring the Cosmos (PDF). NASA. . Contains many of the primary documents such as Spitzer's 1946 article, the Wood's Hole report on STScI autonomy, and the ESA memorandum of understanding. Also includes other NASA astronomy programs.
• Spitzer, Lyman S (1979). «History of the Space Telescope». Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society 20: 29–36.  PDF version
• «1979QJRAS..20...29S Page 29» (PDF). Articles.adsabs.harvard.edu. Ανακτήθηκε στις 25 Απριλίου 2010. . Covers the early history of precursors and proposals.
• Tatarewicz, Joseph N. «Chapter 16: The Hubble Space Telescope Servicing Mission». NASA.  From the book SP-4219: From Engineering Science To Big Science. A detailed account of the first servicing mission.
• Zimmerman, Robert F. The Universe in a Mirror — The Saga of the Hubble Space Telescope and the Visionaries Who Built It, publ. Princeton UP (2008, 2010)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ίδρυμα Ευγενίδου - Τα Μεγάλα Τροχιακά Αστεροσκοπεία της Nasa/ Άρθρο του Αλέξη Δεληβοριά (1/2/2018)
• HubbleSite, Hubble website for the public (operated by the Space Telescope Science Institute)
• Hubble Heritage Project
• NASA Hubble pages
• Where's Hubble now..., an interactive map of Hubble's current location and orbital track
• Spacetelescope Αρχειοθετήθηκε 2011-02-21 στο Wayback Machine., ESA's public Hubble pages
• "A Brief History of the Hubble Space Telescope" from the NASA History Office
• Hubble data archive
• Hubblecast video from Dailymotion
• Amateur observations with Hubble, and a related press report
• Hubble's current position, via Google Maps
• Hubble at 20 Αρχειοθετήθηκε 2011-08-25 στο Wayback Machine. - slideshow by The First Post
• Hubble's first 20 years with Professor Alec Boksenberg from the Institute of Astronomy in Cambridge